NATUURBESCHERMING EN MILIEU-IMPACT

Het Belgisch deel van de Noordzee (BNZ) en de kustzone zijn het toneel van talrijke menselijke activiteiten die elk een specifieke impact op dit milieu met zich meebrengen. De themahoofdstukken van het Compendium voor Kust en Zee behandelen de voornaamste menselijke activiteiten op het BNZ (bv. visserij, energiewinning, zandextractie en scheepvaart) en hun mogelijke directe of indirecte impact op het milieu. De mogelijke drukken veroorzaakt door een activiteit op zee omvatten onder andere: vervuiling door chemische stoffen (zoals PCB’s, PAK’s en zware metalen); olie of zwerfvuil; eutrofiëring; introductie van invasieve soorten; verstoring van de biodiversiteit; onderwatergeluid en integriteit van de zeebodem (OSPAR IA 2017). De milieuthematieken behandelt in het KustINzicht 2019 (waterbehoefte, verzilting, luchtkwaliteit, CO2-uitstoot en restafval) richten zich eerder op de kustzone (12 nm-zone, tien kustgemeenten en 9 hinterlandgemeenten). Al de intense activiteiten op zee en in de kustzone hebben geleid tot een uitgebreid pakket aan wet- en regelgevingen teneinde de impact van bepaalde gebruikersfuncties op het milieu te mitigeren, reduceren of vermijden (zie Verleye et al. 2018).

Zo vormt het OSPAR-Verdrag een overkoepelend juridisch kader voor de bescherming van het mariene milieu in de Noordoost-Atlantische oceaan. De tussentijdse beoordeling (OSPAR IA 2017) van OSPAR  kan geïntegreerd worden in de nationale verplichtingen voor de initiële beoordeling van mariene wateren in de context van de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie. Een overzicht van relevante wetgeving, richtlijnen, technische en wetenschappelijke rapporten wordt weergegeven op de website van het directoraat-generaal Milieu.

België kent verschillende statuten voor de bescherming van natuurgebieden in de kust- en mariene regio: Wetlands of Ramsar-gebieden, Natura 2000-gebieden, Vlaamse en erkende natuurreservaten, bosreservaten, gebieden van het Duinendecreet, beschermde landschappen en het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Vaak treedt er een overlapping op tussen twee of meerdere beschermingsstatuten. Het BNZ omvat meer dan 1.200 km² of ongeveer 36% marien beschermd gebied. Natura 2000 omvat een Europees netwerk van gebieden die door de lidstaten van de Europese Unie werden aangewezen als Speciale Beschermingszone ter uitvoering van de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. De streefdatum om alle natuurdoelen te realiseren is 2050 en hiervoor wordt met zesjaarlijkse cycli gewerkt. De beheerplannen beschrijven de acties binnen één cyclus (Pecceu et al. 2016, Belgische Staat 2018).

Meer info zie themahoofdstuk ‘Natuur en milieu’ van het Compendium voor Kust en Zee en de publicatie KustINzicht 2019 (Dauwe et al. 2019).

Information
Natuurbescherming
Milieu-impact