MARITIEM TRANSPORT EN HAVENS

Tegenwoordig wordt meer dan 80% van de globale handel (in volume) over de zee vervoerd, goed voor 11 miljard ton aan goederen in 2019. De wereldhandelsvloot bestond op 1 januari 2020 uit 98.140 commerciële schepen met een totaal draagvermogen van 2,1 miljard DWT (dead-weight tonnage) (UNCTAD 2020).

Op het Belgisch deel van de Noordzee worden de vaarroutes voor zeeschepen wettelijk vastgelegd in het marien ruimtelijk plan (MRP, KB van 22 mei 2019, zie ook Verhalle en Van de Velde 2020). De huidige vaarroutes binnen de Belgische en Nederlandse wateren zijn van toepassing sinds 1 juni 2017 en zijn noodzakelijk voor de veiligheid van de Belgische offshore windparken op en in de omgeving van de Thornton Bank (toegang voor schepen verboden) en dienen ter bevordering van de veiligheid van het scheepvaartverkeer en het beperken van het risico op aanvaringen met mogelijke milieuverontreiniging tot gevolg.

Een gedegen ruimtelijke ordening met aandacht voor het veiligheidsaspect is een voornaam gegeven gezien de ligging van de Belgische zee- en Scheldehavens ter hoogte van een van de drukste scheepvaartroutes ter wereld. In 2019 bedroeg de totale goederenoverslag in de Le Havre-Hamburg range 1,2 miljard ton, hiervan nam Antwerpen 238,5 miljoen ton voor zijn rekening (Merckx 2020).

Deze hoge economische activiteit creëert een grote economisch toegevoegde waarde. De totale toegevoegde waarde van de Vlaams havens bedroeg in 2019 30,4 miljard euro, waarvan 17,4 miljard euro als directe toegevoegde waarde kan beschouwd worden. De haven van Antwerpen genereerde de hoogste directe toegevoegde waarde en was goed voor 11,2 miljard euro, gevolgd door North Sea Ports Flanders (4,5 miljard euro), Zeebrugge (1,1 miljard euro) en Oostende (0,6 miljard euro) (Merckx 2020).

De totale werkgelegenheid in de Vlaamse zeehavens bedroeg in 2019 239.049 voltijdse equivalenten (VTE), waarvan 108.542 directe VTE. Antwerpen is ook op het gebied van tewerkstelling de voornaamste Vlaamse haven en neemt zo’n 59,1% van de tewerkgestelden in de sector voor zijn rekening, daarna volgen respectievelijk North Sea Port Flanders (26,8%), Zeebrugge (9,2%) en Oostende (4,9%) (Merckx 2020).

Meer info zie thematekst ‘Martiem transport, scheepvaart en havens’ van het Compendium voor Kust en Zee en de publicatie KustINzicht2019.

 
Information
Mariene Ruimtelijke Planning
Scheepstrafiek en goederenoverslag
Socio-economie havens